Wat een goede leerkracht geweldig maakt

Antonio Ponte wil een impact hebben op zijn leerlingen. We spraken af met Jordan met wie we een bezoekje maakten:

Iedereen verdient iemand die in hem of haar gelooft. Heb je zelf al mogen ervaren wat er gebeurt als iemand in jou gelooft? Pay it forward. Vier tips om de leerkracht te worden die je zelf als kind gehad zou willen hebben.

1) Bouw een goede band op

Alles begint met een warme, menselijke relatie tussen leerkracht en leerling. Eentje met wederzijds respect, een open en waarderende houding en een positieve manier van communiceren. “Kinderen leren niets van iemand die ze niet appreciëren”, zegt de Amerikaanse onderwijsveterane Rita Pierson in een bekende TED-talk over het belang van een goede band opbouwen met je leerlingen. Een paar eenvoudige zaken kunnen helpen om die band te laten groeien, zoals luisteren naar je leerlingen zodat ze zich gehoord en begrepen voelen. “Durf je ook te verontschuldigen als jij als leerkracht eens een fout maakt”, stelt Pierson. Zo leren leerlingen dat fouten maken deel zijn van elk leerproces.

2) Zoek aansluiting bij hun leefwereld

Kinderen leren genieten van het leerproces is een van de grootste uitdagingen voor elke leerkracht. Maar leren begint niet noodzakelijk binnen de muren van het klaslokaal. Zo pleit de Hongaars-Amerikaanse psycholoog Mihaly Csikszentmihalyi, bedenker van het befaamde begrip ‘flow’, ervoor dat leerlingen via buitenschoolse activiteiten de goesting ontwikkelen om te leren. Door mee te werken aan de schoolkrant, of een theaterstuk, krijgen ze de kans om hun eigen interesses te ontwikkelen op een leuke, speelse manier. Al spelend leren ze verantwoordelijkheid nemen en groeit hun zelfvertrouwen. Het is aan de leerkracht om aansluiting te zoeken bij de leefwereld van de leerlingen, zoals meester Antonio uit de video deed, om vervolgens hun goesting om te leren door te trekken op schoolniveau.

3) Stel doelen voorop

Iedereen heeft druk nodig om te presteren. Een goede leerkracht geeft zijn leerlingen opdrachten die net buiten hun comfortzone liggen. “Centraal staat dat je verder moet gaan dan leerlingen passief de leerstof laten consumeren”, schrijft Herman Van den Broeck, professor emeritus aan de UGent en Vlerick Business School en auteur van Opvoeden in de klas. “Maak hen mee verantwoordelijk voor hun leerproces. Als leerkracht slijp je ruwe diamanten die kinderen zijn en help je hen hun menselijk potentieel te ontdekken.” Dat betekent ook dat je leerlingen helpt om hun verwachtingen bij te stellen indien nodig.

4) Geef constructieve feedback

Feedback is cruciaal om te kunnen groeien. Een goede leerkracht zet zijn studenten op weg om op termijn hun eigen belangrijkste leerkracht te worden. “Er is niets schadelijker voor je motivatie en je zelfvertrouwen dan géén feedback krijgen”, schrijft Paul Van Den Bosch, sportcoach en auteur van Coach voor het leven. “Als een topsporter niet weet of zijn inspanningen lonen, traint hij verkeerd. Daarom is feedback cruciaal. Dat geldt ook voor leerlingen. Wees duidelijk en constructief in je feedback en reageer niet enkel op wat nog niet goed is.” Zoals blijkt uit de video met Jordan, kan je soms veel meer winst boeken door te focussen op wat wél al lukt. Elke leerling heeft kwaliteiten. Als leerkracht is het jouw taak om hen te helpen ontdekken wat ze goed kunnen. Daag hen uit om die sterktes verder te ontplooien. En toon een onuitputtelijk geloof in hun kunnen.